Hrabina Batory

Najnowszy spektakl Jolanty Janiczak i Wiktora Rubina wieńczy ich głośny tryptyk o kobietach uwikłanych w historię. Podobnie, jak w przypadku dwóch wcześniejszych przedstawień, również powstałych w Teatrze im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, Joannie Szalonej; Królowej i Carycy Katarzynie, tutaj także na pierwszym planie znajduje się gra między cielesnością i językiem a mechanizmami sterującymi narracjami o przeszłości.

Historyczna Elżbieta Batory, siostrzenica króla Polski, Stefana Batorego, zwana była „wampirem z Siedmiogrodu” i cieszyła się wątpliwą sławą seryjnej morderczyni. Wszystko dlatego, że nie mogąc pogodzić się z przemijaniem, starała się za wszelką cenę zachować blaknącą urodę i witalność. Pomóc jej w tym miała krew dziewic, które podobno bezlitośnie zabijała na swoim zamku. Janiczak i Rubina nie interesuje jednak zgłębienie motywacji bohaterki, ani zbudowanie jej wiarygodnego profilu psychologicznego. Przesuwając punkt ciężkości, w stosunku do dwóch poprzednich części tryptyku, z Historii, pisanej przez duże „H” - na codzienną rzeczywistość i jednostkowe zmagania z jej kształtem - obnażają przed widzami kulturowe i społeczne implikacje strachu przed starzeniem się, tutaj doprowadzone do ekstremum.

Twórcy replikują w Hrabinie Batory nie tylko doświadczenie lęku przed przemijaniem, ale i melancholii, wypływającej z zatracenia siebie. A grająca Elżbietę Agnieszka Kwietniewska przekonywująco oddaje skomplikowanie wewnętrzne, rozterki i wahania kobiety, która chciałaby desperacko zatrzymać czas i posiąść go jedynie dla siebie. Niestety, w tym cielesno-językowym, demaskatorskim performansie historycznym, podobnie jak w życiu, czas biegnie nieubłaganie.

Na scenie występują między innymi Dagna Dywicka jako Anna, Ewelina Gronowska jako Doricza, Joanna Kasperek jako Klara, Agnieszka Kwietniewska jako Elżbieta, Beata Pszeniczna jako Ilona, Bogna Żłobińska jako Śnieżka.

Czas trwania: 90 minut