UWAGA: Bilet kupiony na wystawę czasową NIE UPRAWNIA do wejścia na wystawę stałą.

Rzeczy przeobrażające się w eksponaty, a prywatne wnętrza w sale wystawiennicze. Historia tworzenia kolekcji Muzeum Warszawy i samej instytucji to temat pierwszej wystawy czasowej w odnowionych kamienicach na Rynku Starego Miasta „Mikrokosmos rzeczy: publiczne i prywatne życie kolekcji”.

Jaka była historia Muzeum Warszawy i jego wyjątkowych zbiorów? Wszystko zaczęło się od prywatnego zbieractwa pamiątek. Dziś zbiory obejmują 300 tys. przedmiotów, z czego ponad 7 tys. wybrano do zaprezentowania w nowych salach wystawienniczych w zmodernizowanej siedzibie głównej.

Od prywatnego wnętrza do sali wystawienniczej

Nie należy zapominać, że Muzeum Warszawy to 11 kamienic zespolonych w jeden budynek. Obecne wnętrza gabinetów były niegdyś prywatnymi lokalami. Pierwsze trzy kamienice w latach 1937–1938 roku zakupił warszawski magistrat z przeznaczeniem na Muzeum Dawnej Warszawy, wówczas oddział, miejskiego jeszcze, Muzeum Narodowego.

Po II wojnie światowej, w trakcie odbudowy Starego Miasta, zdecydowano o przekazaniu wszystkich kamienic po tak zwanej stronie Dekerta na cele tworzonego muzeum miasta stołecznego. Dlatego wystawa „Mikrokosmos” przybliży też samą transformację części zabytkowej zabudowy na Rynku Starego Miasta w przestrzeń muzealną.

Rzeczy codzienne, rzeczy muzealne

Na końcu jest rzecz – najpierw będąca przedmiotem codziennego użytku, potem ulegająca przemianie w eksponat, przechowywany w kolekcji prywatnej we wnętrzu domowym, a następnie trafiający do publicznych zbiorów, i w końcu pokazywany na wystawie adresowanej do szerokiej publiczności.

Droga takiej rzeczy zaczynała się w kufrze bądź kredensie, a zakończyła w przeszklonej gablocie.

Z kredensu do gabloty

Niezwykle interesującą kwestią pozostaje również sam fakt eksponowania. Oprawa wystawy zaprojektowana przez zespół architekta Macieja Siudy pokazuje, że podczas gdy eksponowaniu w mieszczańskim salonie służyły przeszklone meble (kredensy, stoliki, witryny), to muzea, w swojej ewolucji, wytworzyły charakterystyczne meble (gabloty muzealne i panele wystawiennicze).

I choć w dawnych kolekcjach nie obowiązywała ściśle respektowana autonomia dzieła, a obrazy i rzeźby były pokazywane w dużych skupiskach, to nowoczesne wystawy neutralizowały otoczenie na rzecz skupienia uwagi na dziele. Taką zasadę wyznawali też twórcy historycznej ekspozycji Muzeum Warszawy, projektowanej przez Stanisława Zamecznika, Stanisława Jankowskiego i Jana Kosińskiego, co zaprezentowane jest w formie archiwaliów.

„Ożywianie” rzeczy

Osobno wystawa zajmuje się misyjnością muzeum, innymi słowy sposobem używania kolekcji do wypełniania tej roli. Jak pracuje się ze zbiorami? Istnieją różnorodne metody twórczego „ożywiania” rzeczy, to jest m.in.: kopiowanie, rysowanie rzeczy, opowiadanie o nich, by w szerszej perspektywie, budować publiczność wokół muzeum.

Wystawa „Mikrokosmos rzeczy: publiczne i prywatne życie kolekcji” zostanie zaprezentowana w sześciu salach tematycznych w kamienicy Baryczkowskiej w siedzibie głównej Muzeum Warszawy: kolekcjonowanie prywatne, kolekcja w muzeum, konserwacja, wystawianie, badania i inwentaryzacja, interpretacja.