Balet w trzech aktach W drugiej połowie XIX wieku nowym centrum sztuki baletowej stała się Rosja. To tam powstały Jezioro łabędzie, Śpiąca królewna i Dziadek do orzechów; to stamtąd pochodzili Lew Iwanow, Michaił Fokin, Wacław Niżyński czy twórca Baletów Rosyjskich Siergiej Diagilew, którzy na przełomie wieków przenieśli rosyjskie osiągnięcia w tej dziedzinie na zachód Europy, gdzie swoją twórczość z dużym sukcesem prezentowali Igor Strawiński i Siergiej Prokofiew. Kontynuatorem rosyjskiej tradycji muzyki baletowej stał się zapewne Aram Chaczaturian, którego „Taniec z szablami” z baletu Gajane oraz Adagio z baletu Spartakus należą do najbardziej znanych utworów rosyjskiej muzyki klasycznej XX wieku. Balet w trzech aktach, z librettem Nikołaja Wołkowa, będącym swobodnym opracowaniem historii o Spartakusie, rzymskim gladiatorze z I w. p.n.e. napisany został w 1954 roku i od razu uzyskał pierwszą nagrodę na konkursie kompozytorskim. Od tego momentu kompozycja i jej liczne opracowania choreograficzne w wykonaniu najlepszych zespołów baletowych zawsze spotykają się z wielkim entuzjazmem publiczności.