Fotofestiwal 2020 -- Międzynarodowy Festiwal Fotografii w Łodzi

Co takiego kryje się za potrzebą gromadzenia, posiadania i katalogowania fotografii? Czy kolekcjonowanie może przerodzić się w obsesję? Co stanowi o wartości fotografii, które chcemy zatrzymać przy sobie?

Bez względu na to, co zbieramy - znalezione na pchlim targu amatorskie zdjęcia czy dzieła sztuki stworzone przez artystów o światowej renomie - za naszym działaniem kryje się pragnienie zatrzymania czegoś dla siebie. Kolekcjonowanie wynika także z chęci tworzenia, a same zbiory mogą powiedzieć wiele o ich właścicielu. Podczas tegorocznej edycji Fotofestiwalu przedstawimy sylwetki niezwykłych kolekcjonerów. Wszyscy z nich przez lata budowali unikatowe zbiory - autorskie, oparte o niekonwencjonalne kryteria i często pochodzące z zaskakujących źródeł. Dzięki ich determinacji, pasji i obsesji powstały oryginalne opowieści o współczesnym społeczeństwie i przełomowych momentach w historii XX i XXI wieku.

Spektrum tych zbiorów jest bardzo szerokie: obok fotografii amatorskiej pojawią się też prace, które były prezentowane w prestiżowych światowych muzeach i podczas wielu międzynarodowych festiwali. Wspólnym mianownikiem wszystkich wystaw jest m.in. to, że, poza jednym przypadkiem, sami kolekcjonerzy wcielą się w rolę głównych narratorów i kuratorów.

W centrum festiwalowym Art_Inkubator zaprezentujemy cztery międzynarodowe wystawy. „oo’s & iii’s” to wybór prac z dwóch kolekcji nowojorskiego kuratora W.M. Hunta: „Dancing Bear” („Tańczący niedźwiedź”), na którą składają się magiczne, intrygujące fotografie ludzi z zamkniętymi, przysłoniętymi bądź z innego powodu niewidocznymi oczami oraz z kolekcji „Blind Pirate” („Ślepy pirat”), która jest zbiorem pochodzących sprzed 1950 r. fotografii rozmaitych grup, m.in. amerykańskich żołnierzy, robotników czy studentów. Efekt? Parada kształtów, w której oczy, głowy i twarze układają się na kształt tytułowych „oo”, zaś niemal bliźniaczych sobie ludzkich sylwetek jest tak dużo, że przypominają litery „ii” z drugiej części tytułu. W kolekcjach Hunta zdjęcia znalezione w pobliskim sklepie ze starociami pojawiają się tuż obok prac takich artystów jak Diane Arbus czy Robert Frank.

Jean-Marie Donat poszukuje wyłącznie zdjęć amatorskich. Zbiera je na pchlich targach na całym świecie, znajduje w Internecie i tworzy kompilacje publikowane w formie książek fotograficznych. Zdjęcia najczęściej łączą powtarzające się motywy: mężczyźni prężący się przy samochodach, wydrapane twarze nielubianych osób, wakacyjne portrety rodzinne z „białym niedźwiedziem”. Wszystko to składa się na unikalny autoportret świata w XX wieku.

Dopełnieniem międzynarodowej części programu głównego festiwalu będzie węgierska kolekcja Fortepan, której twórcą jest Miklós Tamási. Ten wnikliwie opracowany kuratorsko przez Istvána Virágvölgyi z Robert Capa Center w Budapeszcie zbiór fotografii stanowi obecnie jeden z najciekawszych cyfrowych archiwów fotografii wernakularnej, jaki został udostępniony w Internecie - a wszystko rozpoczęło się od torby zdjęć znalezionej w koszu na śmieci. Kolekcja składająca się obecnie z setek tysięcy zdjęć - które trafiły tam z piwnic, śmietników, antykwariatów, ale także zostały przekazane przez prywatne sposoby i instytucje - od początku swojego istnienia udowadnia, że w każdej rodzinie jest uzdolniony artysta.

Wystawą zamykającą - nietypowo, bo w listopadzie - program festiwalu będzie zaprezentowana w Muzeum Sztuki w Łodzi wybitna kolekcja, którą przez ponad 30 lat tworzył znany francuski popularyzator sztuki oraz marszand - Antoine de Galbert, założyciel prywatnego muzeum La Maison Rouge w Paryżu. W jego zbiorach znajduje się ponad trzy tysiące eksponatów. Kolekcjoner znany jest z nietypowego podejścia do ekspozycji swoich prac. Jedna z jego poprzednich wystaw zatytułowana „Ściana” została przygotowana we współpracy z specjalistą IT, przy użyciu „metody Monte-Carlo”. Losowo wygenerowany algorytm wybierał prace wyłącznie na podstawie dwóch wskaźników: wielkości obrazu i numeru inwentarza. Dla Fotofestiwalu Antoine de Galbert przygotował kuratorską wystawę pt. „Płonący dom”, która pokazuje współczesny świat w kryzysie. Znajdą się na niej prace artystów zaangażowanych politycznie i społecznie, wśród nich m.in.: Christian Boltanski, Boris Mikhailov, Jonathan Horowitz, David Goldblatt, Mikhael Subotzky, Yoho Tsuda.

Kolekcjonowanie jest gestem autorskim. Wybory kolekcjonerów są osobiste - są wyrazem ich wrażliwości, nonszalancji, odwagi, poczucia humoru, wiedzy i wieloletnich doświadczeń. Wystawy, które zobaczymy na Fotofestiwalu to autoportrety nieprzeciętnych zbieraczy, pełnych fantazji pasjonatów, którzy latami budują „osobiste muzea”, tworząc własne opowieści o świecie.

Temat festiwalu obecny będzie także w autorskich materiałach publikowanych na naszej stronie internetowej i social media oraz pojedynczych wydarzeniach specjalnych w trakcie trwania festiwalu